W dzieciństwie nasza natura potrzebuje zdrowych ram i pokierowania. Dzięki temu możemy rozwijać się zdrowo. A jeśli takich doświadczeń brakowało? Wtedy natura, nie mając zdrowej przeciwwagi czy korekty kursu, nieraz nabije sobie guza w starciu z rzeczywistością. I różne takie zderzenia zaczną się utrwalać w naszej emocjonalnej pamięci. To tak jakby zapisywały się w nas dwie przeciwstawne siły. Jedna to emocje Wewnętrznego Dziecka. Druga to odzwierciedlający presję czy wrogie traktowanie Wewnętrzny Krytyk.
Pomiędzy tą dwójką nie będzie próżni, bo natura jej po prostu nie lubi. Na bazie temperamentu i tego, co realnie jesteśmy w stanie zrobić, zaczną pojawiać się różne konkretne zachowania. Te z nich, które okażą się niepomocne, po prostu zanikną. A te, które będą skuteczne – pomogą nam się ochronić albo wywalczyć dla siebie coś ekstra – zaczną się powtarzać i z czasem coraz bardziej utrwalać jako nasze patenty na życie.
Cały myk z tymi patentami polega na tym, że w momencie gdy się kształtują są zwykle najlepszym co możemy dla siebie zrobić. Z czasem jednak mogą zacząć nam szkodzić. A my mimo tych szkód nie będziemy w stanie z nich zrezygnować. A przynajmniej nie w prosty i łatwy sposób. Blokować będą nas nasze własne emocje. Stara wizja tego, że jak porzucimy nasz patent na życie, to to życie zaraz dobierze nam się do tyłka.
Zapraszam do słuchania. A jeśli chcesz poszerzyć wiedzę z niego, to sprawdź poniższe linki:
W naszej podróży przez uwikłanie dotarłem już do końca, choć oczywiście nie wyczerpałem tematu. Ale też nie to było moją ambicją. Nie chodzi o to, by gromadzić wiedzę, ale by z tej wiedzy korzystać. I to jest główny przekaz tego odcinka: jak tę wiedzę przełożyć na konkretne kroki. Jakie to kroki? To już sprawdź słuchając. A ja jeszcze dla ułatwienia zamieszczę listę kolejnych odcinków:
Przykazania uwikłania – najczęstsze i zarazem najbardziej typowe dla uwikłanych relacji schematy.
Kolektyw – jak wyżej, przy czym tym razem opowiadam o trybach schematów.
Psia lojalność – tu pokazuję jak to wszystko się łączy i jak działa u osób, u których dominuje uwikłanie.
Pieskie życie – …a tu robię analogiczną rzecz dla osób z nie w pełni rozwiniętym ja.
Ja to ja – opowiadam o tym, jak zacząć obserwować oczekiwania względem nas oraz role, w jakie te oczekiwania nas wrzucają, by dzięki temu lepiej zobaczyć kto kryje się pod tymi wszystkimi oczekiwaniami i rolami.
Niefortunny splot – odcinek o emocjach, jakie trzymają nas w uwikłaniu.
Wyzwolenie – o tym, jakie zasoby i narzędzia są nam potrzebne, żeby uwolnić się z uwikłanych relacji lub – jeśli to nie jest jeszcze możliwe – jak będąc w nich zacząć budować zdrową autonomię.
Fałszywi prorocy – o uwikłaniu w skali makro, czyli jak nie dać się złapać na haczyk uwikłania w mediach, sektach i innych grupach.
Sezon „Byle do świąt” zakończony. Wracam w kwietniu z sezonem „Byle do wakacji” 😛
Każdy wczesny schemat to pewna podatność, którą w sobie nosisz. I gdy trafisz na coś, co obudzi ten schemat z uśpienia, wtedy odezwie się również zapisana w nim podatność. Gdy masz schemat uwikłania i nie w pełni rozwiniętego Ja, wtedy możesz być bardziej podatny czy podatna na działanie osób, które kreując się na autorytety w jakiejś dziedzinie głoszą treści, które mogą być po prostu głupie (pół biedy), ale też szkodliwe (cała bieda).
Ten odcinek jest o tym, na co zwracać uwagę i przed czym się chronić, żeby nie dać się uwikłać jakiejś postaci czy grupie. To szczególnie ważne w dzisiejszych czasach globalnej wioski i wszechobecnych mediów społecznościowych, gdzie trudno zobaczyć z kim faktycznie mamy do czynienia, a co jest jedynie tworzoną na potrzeby mediów kreacją.
W odcinku mówię o tak zwanej ciemnej triadzie. Możesz o niej przeczytać więcej w Wikipedii albo poszukać informacji na własną rękę.
Strzeż się fałszywych proroków! I na mnie również uważaj.
Czy trudno jest wyjść z uwikłania? Odpowiedź na to pytanie jest jednocześnie miarą siły tych „uwikłaniowych” wzorców, w których jesteś. Im są silniejsze, tym trudniej. Czasem wystarczy tylko silne postanowienie i powiedzenie sobie „dość!”. A czasem masz poczucie, że żyjesz w obozie koncentracyjnym. A wyzwolenie nastąpi dopiero wtedy, kiedy ta ważna, wikłająca postać umrze.
Niezależnie jak silne są twoje wzorce, jest kilka rzeczy, które możesz dla siebie zrobić. I to właśnie o nich jest ten odcinek. Wspominam w nim też o kilku książkach. Polecam je z serca, nie mam od tego żadnych profitów. Oto one:
„Supernormalsi” – książka o osobach, które w dzieciństwie czy młodości przetrwały różne trudne doświadczenia i teraz układają sobie swoje dorosłe życia.
„Pięć lat kacetu” – środkowa z trzech autobiograficznych książek Stanisława Grzesiuka. Autor opowiada o swoich pięcioletnich doświadczeniach bycia więźniem obozów koncentracyjnych
Książki Lindsay C. Gibson, która dużo pisze o osobach wychowywanych przez niedojrzałych emocjonalnie rodziców.
Życie w uwikłanych relacjach wiąże się zwykle z tym, że będziesz czuć presję żeby wejść w jakąś rolę i spełnić oczekiwania. Im więcej masz w sobie zdrowych wzorców, tym łatwiej będzie podejść do tych oczekiwań rozsądnie. Znaleźć punkt równowagi między przywiązaniem a autonomią. Może dzięki temu uda się naprawić relację. Może z niej wyjść. A może zdecydujesz się pozostać w niej, ale będziesz umieć zachować własne ja.
Jeśli masz w sobie schemat uwikłania, wtedy sprawy się komplikują. Oczekiwania wrzucają cię w narzucone role. I zaczynasz pinball między oczekiwaniami, rolami, uleganiem albo próbami buntu. I przeżywasz to wszystko podlane intensywnymi emocjami. Trochę wynikającymi z ról i z oczekiwań. A trochę z emocjonalnych ech sytuacji zapisanych we wzorcu. Jak w tym wszystkim odnaleźć siebie? To już sprawdź słuchając odcinka. A ja dorzucę jeszcze tylko dwa linki:
Tożsamość na falach – to odcinek z trzeciego sezonu, w którym opowiadałem o tożsamości. Kontekst tamtego odcinka był nieco inny, ale wiedza przyda się i tutaj.
„Ja to ja” – czyli utwór Paktofoniki. Posłuchaj tekstu, bo jest bardzo zbieżny z tematem odcinka.